Wpływ hałasu na narząd słuchu

Ujemny wpływ hałasu na narząd słuchu jest proporcjonalny do całkowitej pochłoniętej energii akustycznej, która z kolei zależy od kwadratu ciśnienia akustycznego i efektywnego czasu ekspozycji.

Na tej zależności oparta jest zasada równej (równoważnej) energii. Zgodnie z nią odpowiednie zmniejszenie jednego z parametrów hałasu (poziomu lub czasu trwania ekspozycji) i zwiększenie drugiego – przy zachowaniu stałości energii akustycznej – zapewnia to, że skutki działania hałasu na narząd słuchu są takie same. Jeśli więc narząd słuchu toleruje poziom dźwięku A równy 85 dB w ciągu 8 godzin, to może również tolerować tę samą ilość energii w czasie dwukrotnie krótszym, czyli poziom 88 dB przez 4 godziny (inaczej: skrócenie dziennego czasu narażenia o połowę pozwala na zwiększenie poziomu dźwięku o 3 dB).

Ryc. Zasada równej energii


Zasada równej energii budzi jednak wiele wątpliwości. Istnieją dowody doświadczalne, że dłuższe ekspozycje bardziej uszkadzają słuch niż krótkie, a hałas przerywany powoduje mniejsze uszkodzenia niż ciągły.

Zasada równej energii jest wykorzystywana przy wyznaczaniu podstawowej wielkości stosowanej przy ocenie narażenia na hałas – równoważnego poziomu dźwięku A (L_A,eq,Te).

Równoważny poziom dźwięku A hałasu nieustalonego, oddziałującego przez czas T_e, to taki poziom dźwięku A hałasu o stałym poziomie, z którym w tym samym przedziale czasu T_e związana jest taka sama ilość energii akustycznej jak w przypadku rozpatrywanego hałasu o zmiennym poziomie dźwięku A (inaczej wartość średniokwadratowa poziomu dźwięku A zmiennego w czasie, odpowiadająca reakcji narządu słuchu na działanie hałasu o stałym poziomie).

Równoważny poziom dźwięku A w przeliczeniu na znormalizowany dzienny lub tygodniowy wymiar czasu pracy jest nazywany poziomem ekspozycji na hałas odniesionym do 8-godzinnego dnia pracy L_EX,8h lub tygodnia pracy L_EX,w.

L_A,eq,Te – równoważny poziom dźwięku A.
L_EX,8h – poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy,
tj. równoważny poziom dźwięku A w przeliczeniu na znormalizowany dzienny
lub tygodniowy wymiar czasu pracy.

Ryc. Idea wyznaczania równoważnego poziomu dźwięku A