Aktualności
Szkolenie warsztatowe dla lekarzy i pielęgniarek SMP i POZ, 10–12 IX 2012, Łódź

Zakład Psychologii Pracy zaprasza na ostatnie bezpłatne...

Szkolenie dla trenerów w programach profilaktycznych dotyczące prewencji psychospołecznych zagrożeń, 14–16 XI 2011, Łódź
Szkolenie adresowane jest do lekarzy interesujących się realizacją zadań z zakresu profilaktyki psychospołecznych zagrożeń.
W jego trakcie zostaną omówione problemy identyfikacji psychospołecznych...
Szkolenie pt. „Psychospołeczne warunki pracy a zdrowie pracujących”, 24–26 X 2011, Łódź
Szkolenie adresowane jest do lekarzy służby medycyny pracy.
W jego trakcie zostaną omówione problemy identyfikacji psychospołecznych zagrożeń w środowisku pracy, mechanizmy wiążące występowanie psychospołecznych...

Identyfikacja psychospołecznych zagrożeń zawodowych

Zgodnie z nowoczesnym modelem ochrony zdrowia pracujących rozpoznawanie, monitorowanie i próba eliminowania zagrożeń zawodowych powinna obejmować wszystkie potencjalne, a więc i psychospołeczne zagrożenia obecne w środowisku pracy. Można zatem powiedzieć, że kompleksowe zarządzanie organizacją to takie, które swym zakresem obejmuje również zarządzanie ryzykiem psychospołecznym. Pierwszym więc krokiem jaki musimy podjąć chcąc zarządzać zagrożeniami psychospołecznymi jest zebranie informacji na ich temat. Jednym ze sposobów uzyskania danych na temat potencjalnych stresorów obecnych na konkretnym stanowisku pracy jest ocena cech pracy. Szacowania takiego można dokonać za pomocą ankiety „Ocena psychospołecznych zagrożeń zawodowych”, która zamieszczona została w tabeli. Ankieta składa się z 90 twierdzeń odnoszących się do różnych cech pracy, pogrupowanych w dziewięć kategorii. Jeżeli dana cecha pracy występuje na danym stanowisku pracy – należy ją uznać za potencjalne źródło stresu.

Lp.

Źródła stresu w pracy

Czy cecha występuje?

Treść i charakter pracy

1

Praca niesie ryzyko utraty zdrowia i/lub życia

tak / nie

2

Praca związana jest z odpowiedzialnością za zdrowie i życie innych ludzi

tak / nie

3

Praca wykonywana w szczególnie trudnych warunkach fizycznych

tak / nie

4

W pracy istniej ryzyko katastrof naturalnych i/lub technicznych

tak / nie

5

Praca wykonywana jest w samotności, bez możliwości kontaktu z innymi ludźmi

tak / nie

6

Praca polega przez większość czasu na wykonywaniu prostych, powtarzalnych czynności

tak / nie

7

Głównym zadaniem pracownika jest udzielanie różnego rodzaju pomocy innym ludziom (pacjentom, klientom, podopiecznym)

tak / nie

8

Praca wymaga różnych form współpracy z innymi pracownikami lub klientami, takich jak uzgadniane opinii, celów

tak / nie

9

Charakter pracy wymusza podejmowanie bardzo odpowiedzialnych decyzji

tak / nie

10

Praca jest obciążająca emocjonalnie

tak / nie

11

Pracownik spotyka się z ekstremalnymi i nieprzewidywalnymi reakcjami ludzkimi

tak / nie

12

Pracownik dzieli przestrzeń z nazbyt wieloma osobami

tak / nie

13

Istnieje narażenie na agresję fizyczną ze strony klientów (bicie, popychanie, szarpanie, używanie niebezpiecznych narzędzi)

tak / nie

14

Istnieje narażenie na agresję psychiczną ze strony klientów (krzyk, obrażanie słowne, szantaż, pogróżki)

tak / nie

15

Wykonanie i jakość pracy zależy od jakości relacji z usługobiorcami/klientami

tak / nie

16

Praca wymaga dużego wysiłku fizycznego

tak / nie

17

Praca wymaga dużego wysiłku umysłowego

tak / nie

18

Wykonywanie pracy i jej jakość jest uzależniona od tego czy i jak wykonali ją poprzednicy

tak / nie

19

Ze względu na rodzaj pracy przeważnie nie można przewidzieć co zdarzy się danego dnia (interwencja w terenie, wezwanie do awarii, dyżur)

 

tak / nie

20

Charakter pracy narzuca terminy urlopów

tak / nie

21

Pracownik nie może sam decydować o przerwach w pracy

tak / nie

22

Praca wymaga przestrzegania ściśle określonych procedur

tak / nie

23

Charakter pracy narzuca restrykcyjne normy zachowania wobec klientów, podopiecznych

tak / nie

24

Pracownicy są karani finansowo za szkody/straty powstałe w pracy

tak / nie

25

Praca przez większość czasu wymaga gotowości do szybkiego reagowania

tak / nie

26

Charakter pracy narzuca ciągłe podnoszenie kwalifikacji

tak / nie

27

Pracownik dokonuje wyborów, które prowadzą do przeżywania przez niego wewnętrznych rozterek

tak / nie

28

Charakter pracy wymaga ścisłej współpracy w zespole

tak / nie

29

Pracownik ponosi indywidualną odpowiedzialność za wykonanie i jakość pracy

tak / nie

30

W pracy obowiązuje zespołowa (grupowa) odpowiedzialność za wykonanie i jakość pracy

 

tak / nie

31

Pracownik ma do czynienia z niebezpiecznymi narzędziami i/lub materiałami, substancjami

tak / nie

Technologia, narzędzia i ergonomia

32

Praca wymaga korzystania z nowoczesnych technologii

tak / nie

33

Pracownik musi wykonywać zadania mimo braku odpowiednich środków materialnych (np. narzędzi i surowców)

tak / nie

34

Pracownik nie ma dostępu do nowoczesnej technologii

tak / nie

Obciążenie pracą, tempo i organizacja pracy

35

Praca, przez większość czasu, wymaga wytężonej koncentracji uwagi

tak / nie

36

W pracy brakuje procedur zachowania się w sytuacjach krytycznych (np. w sytuacji ataku fizycznego ze strony klienta)

tak / nie

37

Praca wymaga przerzucania się z jednej czynności na drugą, a każda z nich wymaga pewnej koncentracji uwagi

tak / nie

38

Praca wymaga wykonywania zadań w nieprzekraczalnych terminach

tak / nie

39

Pracownik często napotyka przeszkody utrudniające dotrzymanie wymaganych terminów

tak / nie

40

Praca wykonywana jest zrywami, tzn. są okresy, w których nie ma prawie nic do zrobienia, a później trzeba nadrabiać stracony czas

 

tak / nie

41

Pracownik ma trudności z zaplanowaniem pracy na kolejne dni

 

tak / nie

42

Pracownik ma zbyt dużo obowiązków

tak / nie

43

Tempo pracy nie zależy od pracownika

tak / nie

44

Pracownik musi wykonywać dużo pracy w krótkim czasie, tzn. ustalone są limity czasowe na wykonanie poszczególnych czynności zawodowych

 

tak / nie

45

W pracy występuje przeciążenie biurokracją

tak / nie

46

Pracownik zazwyczaj nie może liczyć na pomoc ze strony współpracowników

tak / nie

47

Pracownik zazwyczaj nie może liczyć na pomoc ze strony przełożonych

tak / nie

Ramy czasowe

48

Praca jest wykonywana w systemie zmianowym

 

tak / nie

49

Pracownik musi przychodzić do pracy i wychodzić z niej o wyznaczonej godzinie

 

tak / nie

50

W pracy są przestoje, np.: sezonowe, długie awarie

tak / nie

Kontrola pracy

51

Pracownik nie może decydować o sposobie wykonywania pracy

 

tak / nie

52

Praca jest często kontrolowana (np.: audyty, wizytacje)

tak / nie

53

Przełożony często sprawdza jak pracownik wykonuje swoją pracę

tak / nie

Kultura i funkcje organizacji

54

Pracownikowi brakuje informacji zwrotnych na temat jakości jego pracy

tak / nie

55

W firmie nie funkcjonuje system oceny pracowników

tak / nie

56

Dla pracownika nie jest jasne czego się od niego oczekuje w pracy

tak / nie

57

Pracownik ma ograniczony udział w decyzjach dotyczących funkcjonowania zakładu

tak / nie

58

Firma nie wprowadza niezbędnych zmian w sposobie wykonywania pracy

tak / nie

59

Świadczenia socjalne i bonusy nie są dostosowane do potrzeb pracownika

tak / nie

60

Pracownik ma utrudniony dostęp do informacji niezbędnych do wykonywania pracy (takich jak np.: instrukcje, wytyczne)

tak / nie

61

Pracownik ma utrudniony dostęp do informacji dotyczących jego funkcjonowania w firmie (spraw organizacyjnych)

tak / nie

62

Pracownik podlega systematycznej ocenie pracowniczej

tak / nie

63

Nierzadko praca stawia wymagania sprzeczne z systemem wartości pracownika

tak / nie

64

Pracownicy nie są informowani o aktualnych celach i polityce firmy

 

tak / nie

Relacje

65

W firmie panuje napięta atmosfera

tak / nie

66

Pracownikowi trudno jest „dogadać” się z bezpośrednim przełożonym

tak / nie

67

Relacje pomiędzy współpracownikami nie są dobre

tak / nie

68

Pomiędzy pracownikami występują częste kłótnie, konflikty nieporozumienia

tak / nie

69

W pracy występuje rywalizacja

tak / nie

70

Pracownik jest narażony na agresję fizyczną ze strony kolegów, koleżanek i przełożonych (bicie, popychanie, szarpanie, używanie niebezpiecznych narzędzi)

tak / nie

71

Pracownik jest narażony na agresję psychiczną ze strony kolegów, koleżanek i przełożonych (krzyk, obrażanie słowne, szantaż, pogróżki)

tak / nie

72

W firmie zdarzają się przypadki mobbingu (systematycznego nękania, dręczenia trwającego co najmniej 3 miesiące)

tak / nie

73

Pracownik jest w pracy mobbowany (systematycznie nękany, dręczony przez okres co najmniej 3 miesięcy)

tak / nie

74

Pracownik jest w pracy molestowany seksualnie

tak / nie

75

W firmie zdarzają się przypadki molestowania seksualnego

tak / nie

76

Pracownik jest w pracy dyskryminowany (ze względu na płeć, wiek, wyznanie, poglądy polityczne, narodowość, orientację seksualną, stan zdrowia, sytuację rodzinną)

tak / nie

77

W firmie zdarzają się przypadki dyskryminacji (ze względu na płeć, wiek, wyznanie, poglądy polityczne, narodowość, orientację seksualną, stan zdrowia, sytuację rodzinną)

tak / nie

Rozwój

78

Pracownik ma ograniczone możliwości awansu

tak / nie

79

W pracy istnieje zagrożenie zwolnieniami

tak / nie

80

Zasady przyznawania premii i wynagrodzeń są niejednoznaczne

tak / nie

81

Możliwości zdobywania/doskonalenia kwalifikacji w firmie nie są wystarczające

tak / nie

82

Firma nie docenia inicjatyw pracowników

tak / nie

83

Pracownik wykonuje pracę poniżej swoich kwalifikacji

tak / nie

84

Pracownik wykonuje pracę powyżej swoich kwalifikacji

tak / nie

Relacja praca-dom

85

Praca wymaga stałej dyspozycyjności

tak / nie

86

Pracownik często pracuje w godzinach nadliczbowych

tak / nie

87

Pracownik często poświęca swój prywatny czas na wykonywanie obowiązków zawodowych

tak / nie

88

Praca wymaga częstych i/lub długich wyjazdów służbowych (np. kontrakty, delegacje)

tak / nie

89

Ze względu na charakter pracy/jej organizację, pracownik nierzadko musi rezygnować z zaplanowanych wcześniej spraw prywatnych

tak / nie

90

Praca niekorzystnie wpływa na życie prywatne pracownika

tak / nie