Zapobieganie alergii zawodowej

Profilaktyka higieniczna

Profilaktyka higieniczna alergii zawodowej polega na ograniczaniu narażenia zawodowego pracowników na czynniki o działaniu alergizującym metodami technicznymi. Powinna być realizowana przez pracodawcę oraz odpowiednie służby BHP w zakładzie pracy.
Modyfikacja środowiska pracy w celu zmniejszenia ekspozycji na czynniki alergizujące może polegać na zastosowaniu:
– środków technicznych mających na celu zmniejszenie stężenia czynników szkodliwych poprzez odizolowanie miejsc o dużym poziomie narażenia, prawidłową wentylację pomieszczeń, zastosowanie metod redukcji zapylenia

– modyfikacje procesów produkcji celem ograniczenia emisji czynników alergizujących (zmiany procesów technologicznych, hermetyzacja, automatyzacja) - organizacji pracy pozwalającej ograniczyć liczbę pracowników narażonych na szkodliwości,

– zastosowanie środków ochrony osobistej, tj, odzieży ochronnej (kombinezon, czepek, rękawice), masek przeciwpyłowych, okularów ochronnych, gogli. Niezbędne jest przestrzeganie zasad BHP przez pracowników i pracodawców oraz stała edukacja pracowników. Celem szkolenia osób narażonych na czynniki silnie alergizujące drogi oddechowe jest uświadomienie znaczenia i nabycie umiejętności wykrycia wczesnych objawów alergizacji dróg oddechowych (wodnisty wyciek z nosa, świąd nosa i spojówek, zaczerwienienie i łzawienie oczu, napadowy suchy kaszel, duszność, świszczący oddech). Ponieważ palenie tytoniu może być czynnikiem ułatwiającym alergizację u pracowników narażonych na silne alergeny, należy dążyć do zwalczania tego nałogu wśród pracowników.

Profilaktyka medyczna

Wszyscy pracownicy w naszym kraju podlegają profilaktycznej opiece lekarskiej, sprawowanej przez uprawnionego lekarza (lekarz medycyny pracy). Zapewnienie pracownikom takiej opieki należy do obowiązków pracodawcy. Lekarz przeprowadza u pracowników badania wstępne, okresowe i kontrolne. Do obowiązków lekarza profilaktyka należy:

– ocena lekarska środowiska pracy pod kątem działania szkodliwego dla zdrowia

– nadzór lekarski nad higienicznymi warunkami pracy

– bezpośrednia opieka medyczna nad osobami zagrożonymi wystąpieniem negatywnych skutków zdrowotnych

– działania edukacyjne

–  ustalanie przeciwwskazań do pracy w stosunku do osób z określonymi schorzeniami

– monitorowanie stanu zdrowia osób narażonych na czynniki szkodliwe dla zdrowia w pracy

– czynne poradnictwo

– wykrywanie przypadków chorób zawodowych we wczesnych ich stadiach, co umożliwia przerwanie narażenia na czynnik sprawczy oraz wdrożenie odpowiednich działań terapeutycznych.

Ważne jest, aby osoby u których rozwinęła się alergia zawodowa zostały wcześnie zdiagnozowane, odsunięte od narażenia (aby przebieg choroby nie pogarszał się) oraz poddane odpowiedniemu leczeniu. Jest to szczególnie istotne, ponieważ ograniczenie stężenia alergenów na stanowisku pracy jest często bardzo trudne a do wywołania uczulenia wystarczy kontakt już z minimalną ilością czynnika uczulającego. Opieka profilaktyczna nad osobami narażonymi na silne alergeny musi uwzględniać m.in.:

– wytypowanie osób z grup ryzyka i ustalenie wobec nich indywidualnego kalendarza badań okresowych oraz odpowiedniego poszerzenia zakresu badań;

– tworzenie i realizację programów profilaktycznych, z uwzględnieniem szeroko zakrojonych działań edukacyjnych adresowanych zarówno do pracowników, jak i pracodawcy;

– współpracę z pracodawcą w zakresie dążenia do maksymalnego ograniczenia ekspozycji na alergeny, która jest kluczowym elementem profilaktyki alergii zawodowej.

Ocena zdolności pacjenta do pracy na konkretnym stanowisku należy zawsze do lekarza sprawującego opiekę profilaktyczną nad zakładem pracy.
 

Schemat kompleksowej opieki nad pracownikiem

Priorytety poszczególnych podmiotów biorących udział w opiece profilaktycznej